سوکرالوز (به انگلیسی: Sucralose) با فرمول شیمیایی C۱۲H۱۹Cl۳O۸ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۷۱۴۸۵ است؛ که جرم مولی آن ۳۹۷٫۶۴ g/mol می‌باشد. سوکرالوز(۱٬۴،6-Trichlorogalactosucrose) تنها شیرین کننده بدون کالری است که از شکر مشتق می‌شود و ۶۰۰ بار از شکر شیرین تر است. جایگزینی۳ مولکول کلر سبب می‌گردد که سوکرالوز همانند شکر قابل شکستن ومتابولیزه شدن نباشد. بنابر این بدون تغییر وبه سرعت از بدن عبور کرده و ماده‌ای خنثی(inert) وsafe در نظر گرفته می‌شود. (مدت زمان مطالعات ۲۰ سال می‌باشد).

سوکرالوز در سال ۱۹۷۶ توسط شرکت Tate & Lyle کشف شد و در سال ۱۹۹۸ توسط سازمان غذا ودارو ی آمریکا FDA تأیید شد و در حال حاضر در ۸۰ کشور شامل آمریکا، کانادا و استرالیا برای مواد غذایی جامد ونوشیدنیها مورد استفاده می‌باشد.

این ماده به راحتی در آب حل شده وبه علت پایداری مناسب بخوبی در پخت‌وپز قابل استفاده می‌باشد.

سازمانهایی که سوکرالوز توسط آنها مورد تأیید قرار گرفته است:

۱- سازمان غذا ودارو ی آمریکا در سال 1998 (FDA)

2- JECFA(joint FAO&WHO expert committee on food additives) در سال ۱۹۹۹

۳-کمیته علمی غذای اروپا در سال 2000(SCF)

۴- سازمان ایمنی غذای اروپا(EFSA)

فایده‌های سوکرالوز

ترکیب دو مورد طعم منحصربه فرد سوکرالوز که کاملاً «شبیه شکر است و مقاومت عالی آن موجب برتری این شیرین کننده از سایر شیرین کننده‌ها شده است وجایگزین شکر در کلیه انواع غذاها و نوشیدنیها شامل غذاهای خانگی و دستورهای پخت باشد. سوکرالوز طعمی شبیه شکر دارد که کاملاً» قابل درک است و طعم ناخوشاند ندارد. سوکرالوز طعمی شیرین دارد و شیرینی آن در دهان باقی می‌ماند و هیچ طعم ناخوشایندی در دهان ایجا نمی‌کند. سوکرالوز دربدن انرژی تولید نمی‌کند به دلیل اینکه مانند ساکاروز شکسته نمی‌شود وبه سرعت از میان بدن بدون تغییر عبور می‌کند. سوکرالوز به طور وسیعی در بیش از ۱۰۰ تحقیقات در مدت ۲۰ سال مورد بررسی قرار گرفته و یافت شد که کاملاً سالم وبی خطر است وتا کنون هیچ گونه گزارشی مستند از عوارض نامطلوب همچون پوسیدگی دندان، افزایش قند در افراد دیابتیک، تغییرات ژنتیکی، سرطان، مشکلات ایمونولوژیک، اختلال در سیستم اعصاب مرکزی ومحیطی ونیز نقص جنین از این ماده منتشر نشده است. این شیرین کننده برای کل قشرها جامعه قابل استفاده می‌باشد شامل زنان باردار، مادران شیرده و کودکان درکل سنین. سوکرالوز برای افرادی که می‌خواهند میزان جذب کالری را به بدن خود کاهش دهند مفید می‌باشد. سوکرالوز به عنوان یک شیرین کننده در مکمل‌های غذایی، مواددارویی، ویتامین‌ها و مکمل‌های معدنی و دارویی قابل استفاده می‌باشد. از دیگر فواید سوکرالوز اینست که موجب تخریب دندانها نمی‌شود ودوست دندانهاست چون باکتریهای دهان آنرا به عنوان یک منبع غذایی نمی‌شناسد بنابر این موجب پوسیدگی دندانها نمی‌شود.

بررسی‌های بالینی وسیع(clinical studies/trials)

مطالعات بالینی وسیع(clinical studies/trials) در ۲۰ سال گذشته (حداقل ۱۰۰ مورد) بر روی انسان ارایه دهنده نتایج مستدل ومحکم در عدم تأثیر سوکرالوز بر متابولیسم کربوهیدارت، میزان قند خون و ترشح انسولین بر روی افراد سالم، افراد دیابتیک نوع ۱و۲ می‌باشد. در این مطالعات نشان داده که در هر ۳ گروه آزمایش فوق فاکتورهای مهم واساسی زیر:

Fpg (Fasting Plasma Glucose)
HbA₁c (هموگلوبین A₁c)
Fasting Serum C Peptide
بعد از مصرف سوکرالوز کاملاً بدون تغییر مانده است. (پیوست ۱ شامل حدود ۱۰ مقاله بالینی که از اینترنت گرفته شده است)

مقایسه پروفایل حسی شکروسوکرالوز

به دلایل مزایای گوناگون از جمله شیرینی بسیار مطلوب و عدم وجود خاصیت unpleasant after taste، به طور وسیع در آمریکا، کانادا، استرالیا ومکزیک مصرف می‌گردد.

متابولیسم

سوکرالوز هیچ تأثیری بر متابولیسم کربوهیدرات ندارد، همچنین میزان قند خون وترشح انسولین را در کوتاه وبلند مدت تحت تأثیر قرار نمی‌دهد درنتیجه شیرین کننده مناسب برای دیابتی‌ها محسوب می‌گردد

دامنه مصرف

پایداری بسیار بالا در حالات محلول ودر دماهای مختلف سبب می‌گردد که این شیرین کننده کم/بدون کالری به طور وسیع در صنایع غذایی ودارویی (کنسرو، سس، شربت، انواع نوشیدنی‌ها، کیک، دسر، بستنی، مکملها، ویتامین هاو…)مصرف گردد.

میزان جذب روزانه قابل قبول سوکر الوز(ADI):

حداکثر ۱۵میلی‌گرم به ازاء یک کیلوگرم وزن بدن می‌باشد .(15mg/kgbw)